Naga Panchami: ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ କାହିଁକି ମନାଯାଏ? ଏହାର ପଛରେ ଥିବା ପୌରାଣିକ କଥା ଓ ମହତ୍ତ୍ୱ ଜାଣନ୍ତୁ।
କାଳସର୍ପ ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତି, ଭାଇଙ୍କର ଦୀର୍ଘ ଆୟୁ ଏବଂ ପ୍ରକୃତିର ସମତୋଳନର କାମନା ସହିତ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ପର୍ବ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାରତରେ ଭକ୍ତି ସହିତ ପାଳିତ ହୁଏ। ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ପାଳିତ ହେଉଥିବା ଏହି ପବିତ୍ର ତ୍ୟୋହାର ନାଗ ଦେବତାଙ୍କୁ ନିଉକ୍ତ, ଯେଉଁଠାରେ ଭକ୍ତମାନେ ଦୁଧ, ଫୁଲ ଏବଂ ମିଠାଇ ଚଢ଼ାଇ ଆଶୀର୍ବାଦ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି।
Naga Panchami: ସାପଙ୍କୁ କାହିଁକି ପୂଜା କରାଯାଏ?
Naga Panchami: କୃଷ୍ଣ ଓ କାଳିଆ ନାଗରୁ ଆସ୍ତିକ ଋଷିଙ୍କ କଥା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ନାଗ ପଞ୍ଚମୀର ଇତିହାସ ପୁରାଣ ଓ ଲୋକ କଥାରେ ଖୁବ ଗଭୀର ଭାବେ ରଚିତ। ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଭାରତର ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଆସ୍ଥା ପୂର୍ଣ୍ଣ ତ୍ୟୋହାର। ଏହି ଦିନ ଦେଶ ଭରି ହିନ୍ଦୁ ଭକ୍ତମାନେ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତି। କେତେକ ଲୋକ କାଠ, ଚାଁଦି ବା ପଥର ରେ ନାଗର ମୂର୍ତ୍ତି ତିଆରି କରନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ କେତେକ ଲୋକ ଘର ଦିୱାଳି ଉପରେ ସାପ ଆକୃତି ଅଙ୍କି ପୂଜା କରନ୍ତି। ଏହି ଦିନ ଦୁଧ, ଫଳ ଓ ମିଠା ନାଗମାନେ ପାଇଁ ଅର୍ପିତ ହୁଏ। ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ଜୀବନ୍ତ ସାପ, ବିଶେଷକରି କୋବ୍ରାକୁ ମଧ୍ୟ ଦୁଧ ଦିଆଯାଏ ଓ ଏହା ପାଇଁ ସାପେରାମାନେ ସହଯୋଗ କରନ୍ତି।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀର ପୂଜା ମୁହୂର୍ତ୍ତ
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଓ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା ପାଇଁ ଏହି ଶୁଭ ଚଉଘଡ଼ିଆ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ସବୁଠାରୁ ଉପଯୁକ୍ତ:
- ପ୍ରଥମ ମୁହୂର୍ତ୍ତ: ସକାଳ 10:46 ରୁ ଦୁପୁର 12:27 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
- ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତ: ଦୁପୁର 12:27 ରୁ 2:09 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
- ତୃତୀୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତ: ବିକେଳ 3:51 ରୁ 5:32 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ଏହି ଶୁଭ ସମୟରେ ଆପଣ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଜଳାଭିଷେକ, ନାଗ ପୂଜା ଓ ବିଶେଷ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିପାରିବେ। ପୂଜା ସମୟରେ ଦୁଧ, କୁଶ, ଫୁଲ ଓ ନାଗ ମୂର୍ତ୍ତି ବା ଚିତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଏ।
ପୌରାଣିକ ମାନ୍ୟତା ଓ କଥା
ନାଗଙ୍କର ଉତ୍ପତ୍ତି
ପୁରାଣ ଅନୁସାରେ, ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ପୁତ୍ର କଶ୍ୟପ ଋଷି କଦ୍ରୁ ଓ ବିନତାଙ୍କ ସହ ବିବାହ କରିଥିଲେ। କଦ୍ରୁଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ନାଗ ଜାତିର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା। ଏହି କଥା ଅଗ୍ନି, ସ୍କନ୍ଦ, ନାରଦ ଓ ଗରୁଡ଼ ପୁରାଣରେ ମିଳେ।
ତକ୍ଷକ ନାଗ ଓ ଆସ୍ତିକ ଋଷି (ମହାଭାରତ)
ରାଜା ପରୀକ୍ଷିତଙ୍କୁ ତକ୍ଷକ ନାଗ ମାରିଦେଇଥିଲେ। ଏହାରୁ କ୍ରୋଧିତ ତାଙ୍କ ପୁଅ ଜନମେଜୟ ସର୍ପ ଯଜ୍ଞ କରିଥିଲେ, ଯାହା ସମସ୍ତ ନାଗ ନାଶ ହେବା ପାଇଁ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଆସ୍ତିକ ଋଷି ଏହି ଯଜ୍ଞକୁ ବନ୍ଦ କରିଥିଲେ। ସେହି ଦିନକୁ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଭାବେ ମନାଯାଏ।
କୃଷ୍ଣ ଓ କାଳିଆ ନାଗ
ଅନ୍ୟ ଏକ କଥା ଅନୁସାରେ, ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ କାଳିଆ ନାଗକୁ ବଧ କରି ଗୋକୁଳବାସୀଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇଥିଲେ। ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ସହ ଯୋଗ କରାଯାଏ।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ କିପରି ମନାଯାଏ?
ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ପୂଜା ପ୍ରଣାଳୀ ଅଳ୍ପ ଭିନ୍ନ ଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରଧାନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସମାନ:
- ନାଗ ଦେବତାଙ୍କର ତସବୀର କିମ୍ବା ମୂର୍ତ୍ତି ଥାପନ କରି ଦୁଧ, ମିଠା ଓ ଫଳ ଅର୍ପଣ କରିବା
- ଘରର ଦିୱାଳୀ ଓ ଦ୍ୱାର ଉପରେ ସାପ ଆକୃତି ଅଙ୍କନ କିମ୍ବା ରଙ୍ଗୋଳି ସଜାଇବା
- ଦୀପ ଜଳାଇ ନାଗ ପୂଜା କରିବା
- ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗହରେ ଯାଇ ଦୁଧ ଚଢ଼ାଇବା ଓ ଅଗରବତୀ ପ୍ରଜ୍ଞାପନ କରିବା
- ସଙ୍କଳ୍ପ କରି ନାଗମାନେର ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା
- ଏହି ଦିନ ମାଟି କୁହୁଡ଼ି ନ କରିବା, କାରଣ ଏହା ସାପମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆପତ୍ତିକର ହୋଇପାରେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀର ମହତ୍ତ୍ୱ
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା କଲେ କାଳସର୍ପ ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିବାର ଆଶା ରହିଛି। ଏହି ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏହି ଦିନ ଶିବଲିଙ୍ଗରେ ଜଳ ଚଢ଼ାଇବାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ମନାଯାଏ, ଯାହାରୁ ଭଗବାନ ଶିବ ପ୍ରସନ୍ନ ହୁଅନ୍ତି।
ଆପଣ ଚାହାଁଲେ ଏହି ଦିନ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଦୁଇଟି ବିଶେଷ ମନ୍ତ୍ର 108 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜପ କରିପାରିବେ:
- ଓଂ ଭ୍ରାଁ ଭ୍ରୀଁ ଭ୍ରଔଁ ସଃ ରାହବେ ନମଃ
- ଓଂ ସ୍ତ୍ରାଁ ସ୍ତ୍ରୀଂ ସ୍ତ୍ରଔଁ ସଃ କେତବେ ନମଃ
ଏହି ମନ୍ତ୍ର ଜପରେ କେବଳ କାଳସର୍ପ ଦୋଷ କମିବା ନୁହେଁ, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକର ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ମଧ୍ୟ ଦୂର ହୁଏ। ସହିତେ, ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ମୁଣ୍ଡରେ ତିଳକ ଲଗାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଏକ ବିଶେଷ ଉପାୟ ମନାଯାଏ। ଏହା ପିତୃ ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇପାରେ ଓ ଜୀବନରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ କେବଳ ଗାର୍ହସ୍ଥ ଉତ୍ସବ ନୁହେଁ, ଏହା ପ୍ରକୃତି, ପ୍ରାଣୀ ଓ ମାନବ ଜୀବନର ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନକୁ ପ୍ରତିବିମ୍ବିତ କରେ। ଏହା ଆମକୁ ସିଖାଏ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବ ଏହି ସୃଷ୍ଟିରେ ଏକ ସ୍ଥାନ ରଖିଛି ଓ ତାହାଙ୍କର ସମ୍ମାନ କରିବା ଆମର ଧର୍ମ।
We’re now on WhatsApp. Click to join.
Like this post?
Register at One World News to never miss out on videos, celeb interviews, and best reads.