Saroj Khan ପ୍ରେମରେ ଗାଳି ଦେଇ, କଠିନ ପରିଶ୍ରମରେ ଚିକ୍କଣ କରି, କେହି ସେପରି ସରୋଜ ଖାନ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ

Saroj Khan 2000 ରୁ ଅଧିକ ଗୀତରେ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଛନ୍ତି 

Saroj Khan ସରୋଜ ଖାନ ଆମକୁ ଛାଡି ଚାଲିଯିବାର 5 ବର୍ଷ ବିତିଗଲାଣି, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ନୃତ୍ୟ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ହଜାର ହଜାର ପଦକ୍ଷେପ ଏବେ ବି ଆମ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ। ସେ କେବଳ ବଲିଉଡକୁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଭାରତୀୟ ନୃତ୍ୟକୁ ଏକ ନୂତନ ପରିମାଣ ଦେଇଥିଲେ।

ସରୋଜ ଖାନ ଭାରତୀୟ ସିନେମାକୁ ଏକ ନୂତନ ଲୟ ଏବଂ ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲେ। ଆଜି, ଯଦିଓ ସେ ଆମ ମଧ୍ୟରେ ନାହାଁନ୍ତି, ତାଙ୍କର ପଦକ୍ଷେପ, ତାଙ୍କ ନୃତ୍ୟର ଯାଦୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଆବେଗ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଞ୍ଚ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରଦା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ହୃଦୟରେ ଜୀବନ୍ତ ଅଛି। ସେ କେବଳ ଜଣେ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ନଥିଲେ – ସେ ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଥିଲେ ଯିଏ ମାଧୁରୀ ଦୀକ୍ଷିତ, ଶ୍ରୀଦେବୀଙ୍କ ପରି ବରିଷ୍ଠ ଅଭିନେତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ପଦକ୍ଷେପ ଦେଇଥିଲେ ଯାହାକୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଲାସିକ୍ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ସରୋଜ ଖାନ, ଯାହାଙ୍କୁ ସ୍ନେହରେ “ମାଷ୍ଟରଜୀ” ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା, ସେ ବଲିଉଡର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ହାତରେ ଥିଲା, ସରୋଜ ଖାନ ତାଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ସମର୍ପଣ ସହିତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲେ। ସେ 2000 ରୁ ଅଧିକ ଗୀତ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ନିଜେ ଏକ ରେକର୍ଡ।

ନୃତ୍ୟ ଯାତ୍ରା

ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ଜୀବନ ଯାତ୍ରା କୌଣସି ଫିଲ୍ମ କାହାଣୀଠାରୁ କମ୍ ନୁହେଁ। ସେ ମାତ୍ର 3 ବର୍ଷ ବୟସରେ ‘ନଜରାନା’ (1952) ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସହିତ ଶିଶୁ କଳାକାର ଭାବରେ ତାଙ୍କର କ୍ୟାରିଅର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ତାଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ଅଭିନୟରୁ ନୃତ୍ୟ ଆଡ଼କୁ ଗତି କଲା। ସେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମୟରେ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ଭାବରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ କାମ କରୁଥିଲେ। ସେହି ସମୟ ସହଜ ନଥିଲା, ଜଣେ ମହିଳା ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ପାଇଁ ନିଜର ଛାପ ଛାଡ଼ିବା ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଥିଲା।

ମାତ୍ର 13 ବର୍ଷ ବୟସରେ, ସେ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପ ଶିଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ବି. ସୋହନଲାଲଙ୍କ ସହ ସହାୟକ ଭାବରେ କାମ କରିଥିଲେ। ଏହିଠାରୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ନୃତ୍ୟ କ୍ୟାରିଅର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ବି. ସୋହନଲାଲଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ, ସେ ନୃତ୍ୟର ସୂକ୍ଷ୍ମତା, ପଦକ୍ଷେପର ସମୟ, ପ୍ରକାଶନର ଶକ୍ତି, ଗତିର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟର ମିଶ୍ରଣ, ସବୁକିଛି ଗଭୀର ଭାବରେ ଶିଖିଥିଲେ।

ଆପଣ କ’ଣ ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ନାମ ଜାଣନ୍ତି?

ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ନାମ ନିର୍ମଳା ନାଗପାଲ ଥିଲା। ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ଶୈଳୀରେ ଏକ ବିଶେଷ ଜିନିଷ ଥିଲା ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୀତରେ ଜୀବନ୍ତତା ଆଣି ଦେଉଥିଲା। ସରୋଜ ଖାନ ମାଧୁରୀ ଦୀକ୍ଷିତ, ଶ୍ରୀଦେବୀ, ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ରାୟଙ୍କ ପରି ବଡ଼ ବଡ଼ ଅଭିନେତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ନୃତ୍ୟ ଶିଖାଇଥିଲେ। ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆଉ ଏକ ବିଶେଷ କଥା ହେଲା ଯେ ଜଣେ ଗୁରୁର ଗମ୍ଭୀରତା ସହିତ, ତାଙ୍କଠାରେ ଜଣେ ମାଆର ସ୍ନେହ ମଧ୍ୟ ଥିଲା। ସରୋଜ ଖାନ ଯେତେ କଠିନ ଦେଖାଯାଉଥିଲେ, ତାଙ୍କ ହୃଦୟ ଭିତରରୁ ସେତେ ନରମ ଥିଲା।

Read More : Premanand Maharaj ତାଙ୍କ ମୁହଁରେ କ’ଣ ସବୁ ଲଗାନ୍ତି? ଏହା ସହିତ କ’ଣ ହୁଏ?

ଗୋଟିଏ ଗୀତ ତାଙ୍କୁ ‘ହିଟ୍ ମେସିନ୍’ କରିଦେଇଥିଲା

ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ କ୍ୟାରିଅର୍ ସପ୍ତମ ସ୍ୱର୍ଗରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା ​​ଯେତେବେଳେ ସେ 1988 ମସିହାର ବ୍ଲକବଷ୍ଟର ଫିଲ୍ମ ‘ତେଜାବ’ର ଆଇକନିକ୍ ଗୀତ ‘ଏକ୍ ଦୋ ତିନ୍’ କୁ କୋରିଓଗ୍ରାଫି କରିଥିଲେ। ଏହି ଗୀତ କେବଳ ମାଧୁରୀ ଦୀକ୍ଷିତଙ୍କୁ ରାତାରାତି ସୁପରଷ୍ଟାର କରିନଥିଲା, ବରଂ ସରୋଜ ଖାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଯୋଗ୍ୟ ସ୍ୱୀକୃତି ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲା। ‘ଏକ୍ ଦୋ ଟିନ୍’ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦକ୍ଷେପ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଏବେ ବି ଏକ କ୍ଲାସିକ୍ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ, ‘ଫିଲ୍ମଫେୟାର ପୁରସ୍କାର’ରେ ‘ଶ୍ରେଷ୍ଠ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା’ ବର୍ଗ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏବଂ ସରୋଜ ଖାନ ଏହି ପ୍ରଥମ ପୁରସ୍କାରର ବିଜେତା ହୋଇଥିଲେ – ଏକ ସଫଳତା ଯାହା ତାଙ୍କୁ ବଲିଉଡ୍ ଇତିହାସରେ ଅମର କରିଦେଇଥିଲା। ଏହି ଗୀତ ପରେ, ତାଙ୍କୁ ଶିଳ୍ପରେ ‘ହିଟ୍ ମେସିନ୍’ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଯୋଜକ-ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ସରୋଜ ଖାନ ସେମାନଙ୍କ ଗୀତର ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା କରନ୍ତୁ। ‘ଏକ୍ ଦୋ ଟିନ୍’ କେବଳ ଏକ ଗୀତ ନଥିଲା – ଏହା ଏକ ବିପ୍ଳବ ଥିଲା ଯାହା ବଲିଉଡ୍ ନୃତ୍ୟର ପରିଭାଷା ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲା।

2000 ରୁ ଅଧିକ ଗୀତର ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା କରିଛନ୍ତି

ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ନାମ ଶୁଣିଲେ, ନୃତ୍ୟର ସେହି ଝଲକ ଆଖି ସାମ୍ନାରେ ଜୀବନ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ଯାହାକୁ ଭୁଲିବା ଅସମ୍ଭବ। ‘ଢୋଲି ତାରୋ’, ‘ହମକୋ ଆଜକଲ୍ ହୈ ଇନ୍ତଜାର’, ‘ଚୋଲି କେ ପିଚେ’, ‘ଧକ୍ ଧକ୍ କରନେ ଲଗା’, ‘ଡୋଲା ରେ ଡୋଲା’, ଏବଂ ‘ନିମ୍ବୁଡା’ ଭଳି ସୁପରହିଟ୍ ଗୀତଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଗୀତ ନଥିଲା, ଏହା ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାର ଯାଦୁ ଥିଲା, ଯେଉଁଠାରୁ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପିଢ଼ି ନୃତ୍ୟ ଶିଖିଥିଲା। ସେ ତାଙ୍କ କ୍ୟାରିଅରରେ 2,000 ରୁ ଅଧିକ ଗୀତରେ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୀତରେ ସେ ଏକ ନୂତନ ଶକ୍ତି, ଏକ ନୂତନ କାହାଣୀ ଏବଂ ଏକ ନୂତନ ପ୍ରକାଶନ ଦେଇଥିଲେ।

ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ପ୍ରଭାବ କେବଳ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇଟି ଅଭିନେତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ନଥିଲା। ସେ ବଲିଉଡର ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରମୁଖ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଯେପରିକି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଯୁଗର କିମ୍ବଦନ୍ତୀ, ସାଧନା, ବୈଜୟନ୍ତୀମାଲା, ହେଲେନ୍, ଶର୍ମିଲା ଟାଗୋର, ୱାହିଦା ରେହମାନ, ଜୀନତ ଅମାନ, ରେଖା ଏବଂ 80-90 ଦଶକର ସୁପରଷ୍ଟାର – ଶ୍ରୀଦେବୀ, ମାଧୁରୀ ଦୀକ୍ଷିତ, କରିସ୍ମା କପୁର, ଉର୍ମିଳା ମାତୋଣ୍ଡକର, ରବୀନା ଟଣ୍ଡନ ଏବଂ ନୂତନ ଶତାବ୍ଦୀର ଅଭିନେତ୍ରୀ – ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ରାୟ, କରୀନା କପୁର, ସମସ୍ତେ ସେମାନଙ୍କର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଅଭିନୟ ସହିତ ସରୋଜ ଖାନଙ୍କ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ ଜୀବନ୍ତତା ଆଣିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକର ଆତ୍ମା ​​ସର୍ବଦା ସରୋଜ ଜୀ ଥିଲେ।

ତିନି ଥର ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ଜିତିଛନ୍ତି

ସରୋଜ ଖାନ ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ହଜାର ହଜାର ଗୀତରେ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା କରିନଥିଲେ, ବରଂ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାକୁ ଏକ ସମ୍ମାନଜନକ ଏବଂ ମର୍ଯ୍ୟାଦାଜନକ କଳାର ମାନ୍ୟତା ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ପ୍ରତିଭାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇ, ତାଙ୍କୁ 3 ଥର ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ସହିତ, ସେ 8 ଥର ଫିଲ୍ମଫେୟାର ପୁରସ୍କାର ଜିତିବାର ଗୌରବ ମଧ୍ୟ ପାଇଥିଲେ, ଯାହା ନିଜ ଭିତରେ ଏକ ରେକର୍ଡ। ସରୋଜ ଖାନ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ପାଇଁ ଯେଉଁ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ, ତାହା ହେଉଛି ଆଜି ଅନେକ କଳାକାର ଚମକୁଛନ୍ତି – କିନ୍ତୁ ସେ ହିଁ ମୂଳଦୁଆ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ ଯେ ଯଦି ପ୍ରକୃତ ଆଗ୍ରହ ଥାଏ, ତେବେ ଯେକୌଣସି କଳା କେବଳ ଏକ ବୃତ୍ତି ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ପରିଚୟ ହୋଇଯାଏ।

We’re now on WhatsApp. Click to join. 

Like this post?
Register at One World News to never miss out on videos, celeb interviews, and best reads.